Mastektomia - rodzaje, wskazania, powikłania i rekonwalescencja

Mastektomia, czyli usunięcie piersi (jednej lub dwóch), najczęściej związana jest z chorobą raka piersi. Jeśli zmiany zostały wykryte we wczesnym stadium, mastektomia może okazać się skuteczną metodą leczenia aż w 90% przypadków. Jednak to nie jedyne wskazanie do wykonania zabiegu, ponieważ amputacja piersi coraz częściej przeprowadzana jest także zapobiegawczo. Co to jest i mastektomia i jakie są jej rodzaje? Czy zabieg jest bolesny i na czym mastektomia profilaktyczna polega? Zapraszamy do lektury artykułu.

Mastektomia - co to za zabieg?

Co to jest mastektomia? To medyczne określenie oznaczające amputację piersi. Słowo pochodzi z języka greckiego, od słów μαστός „pierś”, oraz ἐκτομή „wycięcie“. Mastektomia to zabieg chirurgiczny polegający na usunięciu jednej lub obu piersi. Amputacja piersi czasami obejmuje również usunięcie tkanek umiejscowionych w pobliżu piersi, np. węzłów chłonnych. Operacja, jaką jest usunięcie gruczołu piersiowego, jest wykonywana w znieczuleniu ogólnym, dochodzi do niej w przypadkach, gdy choroba nowotworowa nie dała tzw. przerzutów do innych organów w ciele. Ilość usuwanej tkanki jest różna, w zależności od przypadku i powodu do mastektomii, a rekonwalescencja po mastektomii może potrwać kilka tygodni. Chociaż mastektomia jest metodą inwazyjną, to dla wielu chorych pacjentek pozostaje najlepszym możliwym sposobem na poprawę stanu zdrowia, szczególnie przy możliwości rekonstrukcji piersi po amputacji lub wypełnianiu ubytku profesjonalną protezą piersiową. Jakie są rodzaje mastektomii piersi? Czym jest mastektomia prosta i profilaktyczna mastektomia?

To jest wyrób medyczny. Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą

Mastektomia profilaktyczna, całkowita i radykalna - rodzaje

Rodzaj mastektomii wykonywany w trakcie zabiegu jest indywidualnym wyborem dokonywanym lekarza, przez którego prowadzona jest pacjentka. Rozważa on szereg istotnych czynników, między innymi wielkość i lokalizację guza, charakter operacji oraz chęć pacjentki do poddania się rekonstrukcji.
 
W zależności od przyczyny i celu wykonania zabiegu:
  • mastektomia terapeutyczna a profilaktyczna mastektomia – różnica pomiędzy operacjami polega na tym, że zabieg terapeutyczny jest przeprowadzany w celach leczniczych (np. raka piersi), natomiast mastektomia profilaktyczna ma zapobiec powstaniu choroby u pacjentek z wysokim ryzykiem zachorowania na raka piersi. W profilaktycznej mastektomii dokonywane jest profilaktyczne usunięcie piersi u zdrowych kobiet, u których ryzyko wystąpienia raka piersi jest podwyższone. Przebieg zabiegu mastektomii profilaktycznej nie różni się zbytnio od tego, jaki wykonuje się w przypadku choroby nowotworowej.

  • mastektomia tradycyjna a oszczędzająca skórę lub brodawkę – Wybór operacji jest zależny od takich czynników jak: wielkość guza, jego oddalenie od brodawki, wieloogniskowość. Pierwszy typ (operacja tradycyjna) polega na całkowitym usunięciu gruczołu piersiowego, a jeśli pacjentka nie decyduje się na rekonstrukcję lub nie jest ona możliwa, po usunięciu piersi tworzy się płaska blizna w miejscu szycia o wielkości około 15-20 cm.W operacji oszczędzającej istnieje możliwość zachowania elementów piersi. Mastektomia z całkowitym oszczędzeniem skóry - chirurg wykonuje okrężne cięcie w okolicy brodawki sutkowej, po czym usuwa on gruczoł piersiowy wraz z brodawką i otoczką. W tego rodzaju mastektomii najważniejszym zadaniem medyka jest pozostawienie skóry piersi. Natomiast w przypadku mastektomii oszczędzającej brodawkę, to właśnie jej otoczka pozostaje nienaruszona - cięcie dokonywane jest wokół brodawki. Celem operacji oszczędzającej jest uniknięcie amputacji piersi w całości, wykonuje się ją także z natychmiastową rekonstrukcją piersi w obrębie jednego zabiegu. Dzięki temu, że chirurg ma do dyspozycji płat skóry, umieszczenie w ciele pacjentki implantu jest znacznie łatwiejsze.
 
W zależności od metody przeprowadzonej operacji:
  • mastektomia całkowita (prosta) - przebieg zabiegu tego typu obejmuje usunięcie nie tylko piersi, ale także jej powięzi, czyli błony pokrywającej mięsień piersiowy większy. Tkanka obejmująca dół pachowy pozostaje nienaruszona. W trakcie trwania tego zabiegu, często wykonuje się biopsję węzła wartownika, który pozwala ocenić, czy nowotwór nie rozprzestrzenił się do węzłów chłonnych pacjentki, ponieważ w takim przypadku trzeba rozszerzyć zakres mastektomii także o tę tkankę. Wskazaniem do wykonania operacji tego typu jest m.in.: wieloogniskowy rak wewnątrzprzewodowy, nawrót po zabiegu oszczędzającym czy zaawansowany nowotwór o dużych rozmiarach.
  • mastektomia radykalna (sposobem Halsteda) – wycięciu poddany zostaje cały gruczoł piersiowy, obszar sutka, otoczki i skóry, jak i również wszystkich węzłów chłonnych pachowych oraz większych i mniejszych mięśni piersiowych; w dawnych latach radykalna mastektomia była najczęstszą metodą leczenia raka gruczołu piersiowego; dziś wykonywany w wyjątkowych okolicznościach, np. naciekaniu przez guz nowotworowy mięśnia piersiowego większego.
  • mastektomia radykalna zmodyfikowana – ten rodzaj zabiegu obejmuje usunięcie piersi, sutka, otoczki piersi i skóry,  oraz niektórych węzłów chłonnych pachowych po tej samej stronie; liczba usuniętych węzłów podczas operacji jest zależna od umiejscowienia i wielkości guza. To zabieg z zachowaniem mięśnia piersiowego większego i mięśnia piersiowego mniejszego.
 
Coraz częściej wykonywana jest także mastektomia podskórna, w której zabieg operacyjny usunięcia gruczołu piersiowego jest jednoczesną rekonstrukcją piersi z użyciem implantu. W przypadku, kiedy u pacjentki stwierdzono raka piersi w IV stopniu zaawansowania, zazwyczaj leczenie chirurgiczne nie jest stosowane jako rutynowa metoda leczenia. Czasami jednak wykonuje się tzw. mastektomię paliatywną, która co prawda nie będzie elementem terapii leczniczej, ale może podnieść poziom życia chorej, szczególnie jeśli guzom towarzyszy wysięk czy owrzodzenie.

To jest wyrób medyczny. Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą

Mastektomia - wskazania. Zwiększone ryzyko zachorowania na raka piersi lub potwierdzony rak piersi

 Głównym wskazaniem do przeprowadzenia mastektomii jest rak piersi w pierwszym, drugim lub trzecim stopniu zaawansowania, w szczególności u kobiet, które przeszły już radioterapię, mają guza większego niż 5 cm lub zbyt dużego w stosunku do piersi, chorują na poważne schorzenia tkanki łącznej albo są w ciąży. Rak piersi to jednak nie jedyny powód usuwania piersi. Zabiegowi mastektomii poddają się także mężczyźni z przerostem sutka (ginekomastia) i osoby transpłciowe. Istnieje także profilaktyczna mastektomia, czyli prewencyjne usunięcie piersi. Wykonywana jest wtedy, kiedy u kobiety istnieje podwyższone ryzyko zachorowania na raka piersi. Może dotyczyć jednej piersi lub dwóch – gdy konieczne jest prewencyjne usunięcie piersi prawej i lewej, wtedy mówimy o podwójnej, profilaktycznej mastektomii. Wskazaniem, by wykonać profilaktyczną mastektomię jest przede wszystkim obciążenie genetyczne (mutacja BRCA1 lub BRCA2) czy podejrzane zmiany morfologiczne. Profilaktyczną mastektomię wykonuje się także w sytuacji, gdy pacjentka jest w grupie wysokiego ryzyka zachorowania i ma tzw. obciążony wywiad rodzinny, czyli np. dwa lub trzy zachorowania krewnych pacjentki I i II stopnia (w zależności od ich wieku). W trakcie przeprowadzenia operacji prewencyjnej mastektomii redukuje się możliwość zachorowania u pacjentek będących w grupie ryzyka, jednak nigdy nie daje ona 100 % ochrony przed zachorowaniem.

Przebieg mastektomii. Czy jest bolesna?

Przed samą operacją konieczny jest wywiad anestezjologiczny oraz chirurgiczny, a także wykonanie niezbędnych badań kwalifikujących do zabiegu. Zarówno profilaktyczna mastektomia, jak i pozostałe rodzaje, przeprowadzane są w znieczuleniu ogólnym (narkozie), dlatego pacjent nie odczuwa żadnego bólu w trakcie mastektomii. Operacja może trwać od 1 do 3 godzin, chyba że mamy do czynienia z mastektomią z rekonstrukcją lub dodatkowym usunięciem węzłów chłonnych, co zajmuje więcej czasu. Podczas zabiegu usuwa się miąższ gruczołu piersiowego (do mięśni piersiowych) i pobiera fragment tkanki do analizy histopatologicznej. Bezpośrednio po operacji, w ciele operowanej umieszcza się dreny, które odprowadzają nadmiar krwi i innych płynów z okolic rany pooperacyjnej. W zależności od rodzaju wykonywanego zabiegu, samopoczucia i stanu zdrowia, pacjentka zostaje w placówce medycznej około tygodnia. Również po tygodniu następuje zazwyczaj pierwsza kontrola u chirurga, który sprawdza stan poddanej zabiegowi okolicy, może usunąć także dreny, jeśli przestaną być one przydatne. 

Powikłania mastektomia

Mimo, że sama operacja nie jest bolesna, to u pacjentek mogą wystąpić powikłania, do których także należy np. ból po mastektomii. Nasilenie bólu jest zależne od rodzaju zabiegu, jaki został wykonany. Pacjentom, którzy pozostają przez kilka dni w szpitalu, podaje się środki przeciwbólowe. Do innych powikłań po mastektomii można zaliczyć także pojawienie się gorączki, zmiany koloru skóry w miejscu cięcia, rozejście się szwów czy zwiększone wydzielane płynów ustrojowych.
 
Powikłania estetyczne takie jak blizny po mastektomii są niestety nieuniknione - tego typu powikłania powstałe w dawnej okolicy rany widoczne na skórze bywają powodem traumy wielu kobiet, dlatego tak ważne jest wsparcie ze strony bliskich, osób z wykształceniem w kierunku psychologicznym oraz otwarte mówienie o problemie. Zabieg usunięcia piersi wymaga dużego nacięcia klatki piersiowej, którego kształt jest zależny od wielkości nowotworu. Czasami blizny mogą powodować problemy z ruchem kończyn górnych. U niektórych pacjentów dochodzi nawet do obrzęku limfatycznego po mastektomii, co jest wskazaniem do wizyty u fizjoterapeuty. Mobilizacja blizny po mastektomii polega przywróceniu ruchomości oraz elastyczności tkanek oraz redukcji dyskomfortu, wymaga od pacjentek systematycznej pracy. Istnieją także sposoby zapobiegające zatamowaniu przepływu chłonki, o których więcej w dalszej części tekstu.

 

W ofercie naszego sklepu medycznego dostępne są także silikonowe plastry na blizny po operacji biustu - zarówno rekonstrukcji, jak i po mastektomii. Mogą być one używane zarówno po cięciu standardowym, kiedy zaopatrzenia wymaga poprzeczna blizna, jak i innych rodzajach nacięć - sprawdź warianty plastrów na blizny piersi Amoena. Jeśli chcesz wiedzieć, jaki biustonosz po mastektomii mamy w swoim asortymencie, zapraszamy do zapoznania się z ofertą biustonoszy dla Amazonek.

To jest wyrób medyczny. Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą

Produkt został stworzony z myślą o bezpośrednim użytku klinicznym ze względu na proces wstępnego prania i dezynfekcji. Dzięki temu może być zalożony jeszcze na sali operacyjnej. Obszar dzianiny o średnim ucisku wspiera i przyspiesza gojenie ran oraz drenaż limfatyczny. 

To jest wyrób medyczny. Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą

Poduszka przeciwobrzękowa po mastektomii jest zalecana by używać prewencyjnie i podczas leczenia limfatycznego. Uniesiona kończyna z obrzękiem pozwala na łatwiejszy odpływ krwi i chłonki z ręki, co niweluje powstawanie i pogłębianie się obrzęku. 



To jest wyrób medyczny. Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą

Plaster silikonowy stosowany jest, by zapobiegać powstawaniu i leczyć blizny przerostowe, a także blizny w odcieniach czerwonych i o wypukłej strukturze.  Działa na wyrównanie kolorytu zmiany rozjaśniając ją, wygładza jej powierzchnię a także zapobiega nieprawidłowemu bliznowaceniu. 

Mastektomia - rekonwalescencja

Pierwsze tygodnie po mastektomii powinny być pozbawione jakiegokolwiek wysiłku fizycznego, który mógłby wywołać ryzyko krwawienia gojących się tkanek. Do czasu zdjęcia szwów, pacjentka nie powinna także brać prysznica ani kąpieli. Czasami wprowadzone jest dodatkowe leczenie farmakologiczne, zapobiegające możliwości nawrotu choroby. Operowana musi pamiętać o wizytach kontrolnych i ściśle przestrzegać zaleceń lekarza, przekazując mu informacje o tym, czy nie pojawiają się oznaki infekcji po zamknięciu rany ani inne niepokojące objawy. W trakcie pierwszych miesięcy po usunięciu piersi, zalecane jest noszenie specjalnej bielizny. Klin po mastektomii wspomaga rehabilitację piersi, a także zapobiega powstaniu obrzęku limfatycznego. Polecamy klin przeciwobrzękowy po mastektomii dostępny w naszym sklepie, który można dostosować do indywidualnych potrzeb - zalecany jest szczególnie w przypadku, gdy w trakcie mastektomii zostały usunięte także węzły chłonne. W naszej ofercie posiadamy również wspomagające rekonwalescencję staniki po mastektomii, między innymi biustonosz po mastektomii zapinany z przodu.

 

Rekonstrukcja piersi po zabiegu mastektomii

Jedynym niepodlegającym dyskusji przeciwskazaniem do rekonstrukcji piersi po zabiegu mastektomii jest rak zapalny i potwierdzone uogólnienie procesu nowotworowego. W innych przypadkach możliwe jest użycie implantów lub skóry samej pacjentki, aby wykonać estetyczną rekonstrukcję piersi. Warto wiedzieć, że rekonstrukcja piersi powinna być przeprowadzana wyłącznie, kiedy pacjentka wykazuje silną motywację. Nowoczesne metody rekonstrukcji piersi po zabiegu usunięcia piersi, takie jak mastektomia podskórna z użyciem implantu (będące jednoczesną rekonstrukcją i operacją usunięcia piersi), są bezpieczne i najczęściej pozbawione powikłań. Kobietom, które nie są zainteresowane rekonstrukcją piersi lub nie mogą jej wykonać ze względów zdrowotnych, polecamy protezy piersiowe po mastektomii o naturalnym wyglądzie. W asortymencie naszego sklepu posiadamy wspomniany produkt, a także biustonosze protetyczne oraz stroje kąpielowe dla Amazonek. Piękna bielizna wspierająca rekonwalescencję wpływa pozytywnie zarówno na komfort życia, sprawia także, że pacjentka miewa lepsze samopoczucie i wzmacnia jej pewność siebie.

Refundacja NFZ wyrobów po mastektomii 2024

 

Wiesz już, czym jest mastektomia. Wiesz także, że w trakcie jej trwania możliwa jest jednoczesna rekonstrukcja piersi przy zastosowaniu implantu bądź ekspandera. Warto wiedzieć, że na podstawie Rozporządzenia Ministra Zdrowia z 13.10.2023 roku, które zmienia dotychczasowe rozporządzenie w sprawie wykazu wyrobów medycznych wydawanych na zlecenie, pacjentkom przysługuje refundacja NFZ na niektóre z koniecznych wyrobów medycznych, które wspomogą proces rehabilitacji po zabiegu.
 
Dla kobiet decydujących się na rekonstrukcję będzie to refundacja gorsetu lub biustonosza kompresyjnego oraz pasa kompresyjnego:
 
Gorset (biustonosz) kompresyjny kod NFZ N.16.01
  • Kwota refundacji: 300 zł / jednorazowo
  • Wkład własny pacjenta: 10%
  • Kryteria przyznawania refundacji: jednorazowo w przypadku rekonstrukcji  piersi:
  1. po mastektomii z zastosowaniem  implantu lub ekspandera lub 
  2. w przypadku wad rozwojowych lub  urazów 
Pas kompresyjny kod NFZ: N.16.02 
  • Kwota refundacji: 120 zł / jednorazowo
  • Wkład własny pacjenta: 10%
  • Kryteria przyznawania refundacji: jednorazowo w przypadku rekonstrukcji  piersi:
  1. po mastektomii z zastosowaniem  implantu lub ekspandera lub 
  2. w przypadku wad rozwojowych lub urazów
Posiadamy także dobrą wiadomość dla kobiet, które z różnych względów (zarówno zdrowotnych, jak i osobistych) nie zdecydują się na rekonstrukcję piersi po mastektomii.
Od 1 stycznia 2024 roku przysługuje im zwiększona refundacja NFZ na protezy piersi, a także refundacja na biustonosze pooperacyjne lub do protez piersi. 
 
Biustonosze pooperacyjne lub do protez piersi kod NFZ Z.01.02
  • Kwota refundacji:120 złotych/ raz na rok
  • Wkład własny pacjenta: 0% dzieci do ukończenia 18.roku życia, 10% dorośli
  • Kryteria przyznawania refundacji: operacyjne leczenie nowotworów piersi, wady rozwojowe, urazy
 
Proteza piersi kod NFZ: Z.01.01 
  • Kwota refundacji: 350 zł proteza jednowarstwowa lub 450 zł proteza wielowarstwowa/ raz na dwa lata
  • Wkład własny pacjenta: 0% dzieci do ukończenia 18. roku życia, 10% dorośli
  • Kryteria przyznawania refundacji: operacyjne leczenie nowotworów piersi, wady rozwojowe, urazy

Komentarze (0)

Brak komentarzy w tej chwili

Nowy komentarz

Odpowiadasz na komentarz

Produkt dodany do listy życzeń