Stetoskop można bez wątpienia nazwać prawą ręką większości lekarzy. Korzystają z niego nie tylko pediatrzy i interniści, lecz także anestezjolodzy, kardiolodzy, pielęgniarki, zespoły ratowników medycznych, a także osoby niezwiązane z sektorem medycznym w zaciszu domowym. Ze względów higienicznych, każdy powinien mieć słuchawki lekarskie tylko na własny użytek. Stanowią one przyrząd diagnostyczny, bez którego trudno wyobrazić sobie niesienie pomocy osobom poszkodowanym, wykonywanie badań diagnostycznych w praktyce medycznej czy mierzenie ciśnienia aparatem zegarowym.
 
Zatem jak działa stetoskop i jakie posiada elementy? Budowa ma ogromne znaczenie dla zrozumienia jego specyfiki, dlatego w poniższym artykule odpowiadamy na najczęstsze pytania dotyczące tego sprzętu medycznego: kiedy najprawdopodobniej wynaleziono stetoskop, co przez niego słychać i kiedy się go używa, a także wyjaśnimy co oznaczają terminy stetoskop pediatryczny, stetoskop internistyczny, stetoskop anestezjologiczny i stetoskop kardiologiczny. Zapraszamy do lektury!

Stetoskop – co to jest?


Co to stetoskop i do czego służy? Niezależnie od tego, czy chcemy scharakteryzować stetoskop pediatryczny, czy może kardiologiczny – wszystkie stanowią tzw. medyczne instrumenty mechaniczne (akustyczne) lub elektroniczne. Wykorzystuje się je do osłuchiwania pacjenta, np. jego jamy brzusznej, serca oraz klatki piersiowej. Stetoskopy są stosowane także jako przyrząd pomocniczy np. podczas wykonywania pomiaru ciśnienia ciśnieniomierzem zegarowym, umożliwiają także przeprowadzenie badania tętna płodu.

Budowa stetoskopu - podstawowe informacje

Stetoskopy składają się z kilku elementów. Najważniejszym z nich jest głowica, która wykonywana jest np. ze stali nierdzewnej lub mosiądzu chromowanego. Jest ona odpowiedzialna za odbieranie drgań z powierzchni skóry poprzez bezpośredni kontakt z jej powierzchnią. Może być ona pojedyncza lub podwójna i wyposażona w lejek lub/oraz membranę. Równie istotnym elementem stetoskopu jest przewód akustyczny, zwany także drenem. Jest on wykonany z gumy lub tworzywa i przesyła wszystkie zebrane dźwięki i szmery z głowicy bezpośrednio do zespołu liry. Lira ze sprężyną umożliwia prawidłowe dociśnięcie oliwek do uszu przeprowadzającego badanie, co zamyka tor akustyczny. Stetoskopy wyposażone są także w miękkie oliwki z tworzywa sztucznego, stanowiące zakończenie liry, a badający umieszcza je w swoim przewodzie słuchowym zewnętrznym przed rozpoczęciem badania osłuchiwania pacjenta - wtedy odbywa się przewodzenie dźwięku do ucha badającego.

Skąd pochodzi nazwa stetoskopu i kto go wynalazł?


Nazwa urządzenia pochodzi najprawdopodobniej od greckich słów: stēthos (στήθος), czyli klatka piersiowa/pierś oraz skopé (σκοπή) – obserwacja. Pierwsze słuchawki wynalazł w 1816 roku René Théophile Hyacinthe Laennec – francuski lekarz. Urządzenie to miało wtedy postać drewnianego cylindra. Te medyczne akcesoria nie zawsze prezentowały się tak jak obecnie. Na przestrzeni lat, ich budowa i konstrukcja często się zmieniała, a współczesne stetoskopy to przede wszystkim modele membranowe (z membraną akustyczną do wzmacniania dźwięków), które opatentował kardiolog David Littmann w 1964 roku.


Obecnie, producenci i dystrybutorzy próbują różnych rozwiązań w procesie produkcji, by zaoferować możliwie najlepszy sprzęt diagnostyczny, proponując coraz nowocześniejsze rozwiązania. Należą do nich między innymi modele wyposażone w dodatkową sprężynę w lirze, odkręcane lejki czy membrany dwutonowe, umożliwiające odsłuchiwanie wysokich i niskich tonów jedną membraną przez zmianę siły nacisku głowicy na powierzchnię skóry.
 
Za najnowocześniejsze uważa się modele ultralekkie wykonane z tytanu oraz stetoskopy elektroniczne, które cenione są szczególnie jako sprzęt edukacyjny na kierunkach medycznych lub ratowniczych, ponieważ ich systemy umożliwiają osłuchiwanie badania przez wielu konsultantów lub studentów. W źródłach naszego wpisu znajduje się także artykuł, w którym przedstawiany jest prototyp najnowszej technologii, czyli stetoskop elektroniczny bezprzewodowy, współpracujący ze smartfonem, z wbudowanym termometrem i inteligentnym systemem analizy dźwięków przez algorytmy aplikacji.

Kto używa stetoskopu?


Stetoskop jest stosowany przez lekarzy niemal wszystkich specjalizacji. Stanowi jeden z najbardziej znanych, podstawowych sprzętów medycznych, wykorzystywanych w stawaniu diagnozy pacjentom skarżącym się na różnego rodzaju dolegliwości, a także w trakcie badań profilaktycznych. Z pomocy stetoskopu korzystają także zespoły ratowników medycznych oraz użytkownicy manualnych, zegarowych aparatów do mierzenia ciśnienia. Po stetoskopy coraz częściej sięgają także przyszłe mamy, które chcą usłyszeć bicie serca dziecka, co jest możliwe od około 20-22 tygodnia ciąży, w zależności od wielu czynników. Stetoskop jest kupowany i używany także przez studentów kierunków medycznych, którzy uczą się w pełni bezpiecznego i prawidłowego osłuchiwania pracy narządów oraz klatki piersiowej.

Co się słyszy przez stetoskop?


Głowica, w zależności od zastosowanego zakończenia w postaci lejka lub membrany, jest odpowiedzialna za zebranie wszystkich dźwięków z danego badania - o niskiej lub wysokiej częstotliwości. Wprawiony medyk po przyłożeniu głowicy do powierzchni ciała badanego pacjenta może usłyszeć bicie serca, tony i szmery sercowe i pracę jego zastawek. Jest w stanie osłuchać także inne dźwięki i szmery w jamie brzusznej czy klatce piersiowej np. perystaltyki jelitowej czy szmerów w płucach lub oskrzelach i wychwycić te, które mogłyby wskazywać na obecność infekcji w organizmie badanego. Za pomocą stetoskopu specjaliści wykrywają także zaburzenia ukrwienia tętnic szyjnych oraz udowych. 

W trakcie pomiaru ciśnienia z zastosowaniem stetoskopu, po przyłożeniu urządzenia do tętnicy znajdującej się po wewnętrznej stronie zgięcia łokciowego można usłyszeć tzw. fazy Korotkowa, które wskazują m.in wartość ciśnienia skurczowego i wartość ciśnienia rozkurczowego. Jako ciekawostkę warto dodać, że stetoskopy membranowe stosowane są również w celach pozamedycznych - w badaniu mechanizmów zegarowych (np. bomb czy sejfów), ze stetoskopów korzystają także mechanicy do osłuchiwania silników.

To jest wyrób medyczny. Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.

Rodzaje stetoskopów


Jak wybrać dobry stetoskop i czym różnią się poszczególne modele? Na rynku znajdziesz wiele różnych słuchawek medycznych. Zostały one zaklasyfikowane ze względu na rodzaj głowicy (głowica pojedyncza lub głowica podwójna) oraz według specjalizacji, dla której sprawdzą się najlepiej: tu uwzględniana jest wielkość i kształt głowicy i zastosowany przez producenta przewód akustyczny (pojedynczy lub podwójny dren). Czy to oznacza, że każdy z nich ma inne zastosowanie? Trudno jednoznacznie odpowiedzieć na to pytanie.

 
Warto jednak uzmysłowić sobie, że dobry, pediatryczny stetoskop może sprawdzić się także w rękach internisty i odwrotnie, więc podział stetoskopów jest wyłącznie umowny, a każdy praktyk może wybrać najlepszy model dla siebie, korzystając z dotychczasowego doświadczenia, uwzględniając własne preferencje i warunki pracy.
 
Stetoskop internistyczny to najczęściej spotykany rodzaj, który jest używany przez lekarzy pierwszego kontaktu, a także specjalistów od chorób wewnętrznych. Odmianą tego wariantu akcesoriów jest stetoskop pediatryczny, po który sięgają głównie pediatrzy, zajmujący się leczeniem dzieci. Oprócz tego dostępny jest także stetoskop kardiologiczny. Z uwagi na konstrukcję jego głowicy, służy do osłuchiwania przede wszystkim osób dorosłych. W sklepach można otrzymać ponadto stetoskop neonatologiczny, stworzony z myślą o najmniejszych pacjentach, tj. noworodkach i niemowlętach oraz stetoskop anestezjologiczny, wykorzystywany przez lekarzy tej specjalizacji oraz do pomiaru ciśnienia aparatem zegarowym.

Stetoskop anestezjologiczny, zwany także stetoskopem do ciśnieniomierza


Podstawowe słuchawki zwane stetoskopami anestezjologicznymi mogą być wykorzystywane zarówno przez użytkowników w zaciszu domowym do pomiaru ciśnienia tętniczego, jak i przez profesjonalistów do kontroli podstawowych parametrów pacjentów np. na stole operacyjnym. Ze stetoskopu anestezjologicznego korzystają także bardzo chętnie ratownicy medyczni. Cechą charakterystyczną tego typu stetoskopów jest prosta konstrukcja - jednostronna, niska głowica z membraną, ułatwiająca sprawne wsunięcie głowicy pod tzw. obłożenie operacyjne lub mankiet ciśnieniomierza zegarowego.

Stetoskop internistyczny - jak działa? Cechy


Bez wątpienia stetoskop internistyczny to model najchętniej wybierany przez lekarzy, którzy najczęściej przeprowadzają rutynowe, osłuchowe badania dorosłych. Jest on najlżejszy, w związku z czym zapewnia wysoki komfort użytkowania. Ma to szczególne znaczenie, gdy badanie stetoskopem grupy pacjentów przebiega przez wiele godzin w ciągu dnia.

Tak jak inne modele słuchawek lekarskich, tak i opisywane stetoskopy internistyczne działają po przyłożeniu do ciała pacjenta lejka lub membrany, które zbierają dźwięki z powierzchni skóry. W ten sposób osoba wykonująca badanie ma możliwość wychwycenia szmerów sercowych lub oddechowych oraz ich zaburzeń. Niektóre modele stetoskopów internistycznych są wyposażone w podwójną głowicę, która umożliwia osłuchiwanie dzieci i dorosłych i postawienie właściwej diagnozy pacjentom w różnym wieku. W ich budowie stosuje się najczęściej dreny pojedyncze z jednym kanałem akustycznym.

To jest wyrób medyczny. Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.

Czym jest i jak działa stetoskop pediatryczny? Wielkość głowicy stetoskopu dla dzieci


Czym się różni stetoskop pediatryczny od internistycznego? Budowa tego rodzaju słuchawek jest nieco inna niż zwykłych internistycznych. Mają one przede wszystkim mniejszą głowicę (a co za tym idzie także membranę), przez co lepiej przylegają do ciała Malucha i jego osłuchiwanie jest bardziej miarodajne. Wśród stetoskopów pediatrycznych wyróżniamy także stetoskopy neonatalne, inaczej noworodkowe, przeznaczone dla nowonarodzonych. A jaki stetoskop dla pediatry? Najważniejsze są indywidualne preferencje lekarza, chociaż wielu ze specjalistów, którzy zajmują się badaniem malutkich dzieci decyduje się na modele, które mają tzw. ciepłą obwódkę na głowicy, dzięki której w bezpośrednim kontakcie ze skórą dziecka nie wywołują u niego nieprzyjemnego uczucia chłodu.

Co wyróżnia stetoskop kardiologiczny?


Stetoskop kardiologiczny to rodzaj szczególnie czuły. Dzieje się tak za sprawą charakterystycznej budowy liry (często wzbogaconej o dodatkową sprężynę, rozszerzającą strzałkę ugięcia sprężyny, co poprawia wygodę pracy lekarza), a także zastosowanie podwójnych drenów - te akcesoria medyczne zwykle mają osobne kanały słuchowe, przez które dźwięki docierają do każdego z ucha niezależnie, co poprawia przewodnictw akustyczne stetoskopu kardiologicznego. Na uwagę zasługuje także sama głowica (najczęściej podwójna), która jest zazwyczaj cięższa i większa niż w pozostałych modelach. Dzięki temu, lekarz otrzymuje dźwięk o wysokiej jakości. Jest on czysty i pozwala wychwycić każdy szmer i ton serca. Słuchawki lekarskie kardiologiczne działają tak samo jak zwykłe pediatryczne, z tą różnicą, że są skonstruowane w taki sposób, aby podczas osłuchiwania pacjenta unikać pobierania jakichkolwiek niepotrzebnych dźwięków. Dlaczego to tak istotne? Ponieważ nawet drobny ruch może prowadzić do powstawania szmerów, które zakłócają odbiór i mogłyby przyczynić się do niewłaściwego rozpoznania choroby serca.

To jest wyrób medyczny. Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.

Stetoskopy kardiologiczne i internistyczne - sprawdź ofertę naszego sklepu Medycznego!


Ponieważ stetoskopy wykorzystywane są każdego dnia przez wielu specjalistów w praktyce lekarskiej i użytkowników w zaciszu domowym, to rynek oferuje naprawdę wiele rodzajów słuchawek lekarskich. Działanie stetoskopu pozwala bowiem na wykrycie zaburzeń serca, naczyń krwionośnych oraz jelit, a podstawowy model stetoskopu sprawdzi się także przy badaniu ciśnienia aparatem zegarowym w warunkach domowych.
 
Dbamy o naszych Czytelników i wiemy, że jeśli trafili na ten wpis naszego bloga medycznego, możemy zaproponować im zapoznanie się z ofertą stetoskopów domowych oraz do wykorzystywania w celach profesjonalnych. Oferujemy stetoskopy z różnymi rodzajami głowic (jednostronna głowica i/lub stetoskopy dwustronne), stetoskopy wyposażone w odkręcany lejek i szereg akcesoriów wymiennych (takich jak Rappaport GESS) a także profesjonalne modele, które charakteryzuje udogodnienie, jakim jest dwutonowa membrana. Warto jednak przed zakupem zastanowić się, do czego będzie stetoskop przeznaczony, na których cechach stetoskopu zależy nam najbardziej i zwrócić uwagę na te modele, które odznaczają się wysoką jakością wykonania, dzięki czemu mają lepszą czułość, trwałość i pozwalają na bezpieczne i komfortowe używanie przez długi czas.

Pamiętaj także, że aby zapobiec rozwojowi bakterii na powierzchni stetoskopu, należy zdezynfekować sprzęt po każdym użyciu - nie tylko jego głowicę, ale także dreny oraz lirę i oliwki. Sprawdź nasze skuteczne środki do dezynfekcji sprzętu medycznego o szerokim spectrum działania!
 
Zachęcamy do zapoznania się z ofertą sklepu Medyczny Store i sprawdzenia produktów, jakimi są stetoskopy marki GESS. Zapraszamy!

Źródła:

  • https://pl.wikipedia.org/wiki/Stetoskop
  • https://www.poradnikzdrowie.pl/zdrowie/badania/stetoskop-dzialanie-i-zastosowanie-aa-aMDk-qPkw-3roL.html
  • https://www.rynekzdrowia.pl/Badania-i-rozwoj/Stetoskop-ma-ponad-200-lat-Udoskonalaja-go-polscy-naukowcy,181684,11,2.html
Stetoskop - czym jest i co przez niego słychać? Rodzaje stetoskopów

Stetoskop - czym jest i co przez niego słychać? Rodzaje stetoskopów

Jak działa stetoskop, który nazywany jest prawą ręką lekarzy i jakie posiada elementy? W poniższym artykule odpowiadamy na najczęstsze pytania dotyczące tego sprzętu medycznego: kiedy najprawdopodobniej... czytaj więcej
Przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP) - przyczyny, objawy, leczenie i tlenoterapia

Przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP) - przyczyny, objawy, leczenie i tlenoterapia

Przewlekła obturacyjna choroba płuc jest coraz powszechniejszym schorzeniem, które nieleczone może być groźne dla zdrowia chorego. W artykule przedstawimy m.in.: jakie są przyczyny i czym objawia się... czytaj więcej
Oparzenia - pierwsza pomoc. Zasady postępowania

Oparzenia - pierwsza pomoc. Zasady postępowania

Oparzenie to rodzaj rany, która powstaje w wyniku oddziaływania na ciało źródeł energii: wysokiej temperatury, prądu, substancji chemicznej czy promieni słonecznych. Może objąć skórę, drogi oddechowe lub... czytaj więcej
Wszystkie treści przedstawione na stronie medyczny.store mają wyłącznie charakter informacyjno-edukacyjny i nie zastępują porady lekarskiej ani żadnej innej. Przed zastosowaniemjakichkolwiek porad z treści zamieszczonej w serwisie, należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem. Artykuł zawiera reklamę i autopromocję.

Komentarze (0)

Brak komentarzy w tym momencie.

Nowy komentarz

Produkt dodany do listy życzeń
Produkt dodany do porównania.